Η ιδέα γι’ αυτή την έκθεση προέκυψε από το έργο της Αγγλίδας γλύπτριας Rachel Whiteread (γ.1963, Βραβείο Turner 1993). Τα γλυπτά της, καλούπια συνηθισμένων αντικειμένων, αποτυπώνουν τον άδειο περιβάλλοντα χώρο (negative space) και αντιστρέφουν τους ρόλους ανάμεσα στο «κενό» και στο «πλήρες».
Το «κενό» και το «πλήρες», το γεμάτο και το άδειο είναι στοιχειώδεις έννοιες διαχείρησης του χώρου είτε δισδιάστατου είτε τρισδιάστατου στην τέχνη, αλλά μέχρι εκεί. Είναι σα να γίνεται λόγος για τη βασική σύνταξη Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο, τη στιγμή που ο σύγχρονος λόγος, πεζός, μα κυρίως ποιητικός, μπορεί να κάνει και δίχως. Συνήθως βέβαια ό,τι ξεπερνάμε το έχουμε κατακτήσει και εμπεριέχεται στην πρότασή μας λανθάνον. Σίγουρα σε ένα έργο τέχνης σήμερα η ταύτιση του «πλήρους» με το «θέμα» και του «κενού» με το «φόντο» είναι οριστικά ξεπερασμένη, παρόλαυτα αναγνωρίζουμε μορφολογικά στην καλλιτεχνική διατύπωση (μουσική, λόγος, θέατρο, εικόνα, χώρος κλπ) τη διαδοχή γεμάτου και άδειου, ήχου και παύσης.
Το γεμάτο δεν δεσπόζει κατανάγκη επί του άδειου, μπορεί και το θεωρούμενο ως κενό να κατατρώγει το πλήρες ή ακόμη κάθε μάτι ή αφτί να θεωρούν άλλο σαν ήχο, άλλο σαν παύση. Υπάρχει επίσης διαβάθμιση από το σκούρο-γεμάτο στο άσπρο-άδειο με άπειρους τόνους ενδιάμεσων γκρίζων: το ένα πιο πλήρες από το άλλο ή το ένα πιο άδειο από το άλλο.
Ο θεατής ας αναζητήσει στα έργα την αξιοπρόσεκτη διευθέτηση πλήρους και κενού.
Χρίστος Χριστοφής
Νοέμβριος 2016